Κάντε χώρο
Η σκόνη και η βρωμιά είναι εχθροί του ποδηλάτου, για αυτό πρώτα βρείτε ένα καθαρό, ανοιχτό χώρο. Εάν για παράδειγμα χρησιμοποιήσετε το πεζοδρόμιο, σκουπίστε το πρώτα. Μια καλή ιδέα είναι να πάρετε μια βάση συντήρησης για ποδήλατα. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα στήριγμα σχήματος ψαλιδιού με δύο πόδια και ένα άγκιστρο που κρατά τον κάτω σωλήνα, αξίας περίπου 15-20 ευρώ. Διαφορετικά, αναποδογυρίστε το ποδήλατο, αφαιρέστε τους τροχούς και ακουμπήστε απαλά κάτω το ποδήλατο στηριζόμενο στο τιμόνι και τη σέλα.
Καθαρίστε κάθε εκατοστό
Ένα γενικό σέρβις ποδηλάτου περιλαμβάνει κυρίως τον καθαρισμό, τη λίπανση και κάποιες μικρές ρυθμίσεις. Ο καθαρισμός είναι ένας από τους ευκολότερους, αλλά και ο σημαντικότερος παράγοντας για να συντηρηθεί σωστά ένα ποδήλατο.
Πρώτα, πρέπει να απομακρύνετε τη βρωμιά γύρω από την αλυσίδα και το σύστημα μετάδοσης -την «καρδιά» του ποδηλάτου. Σκουπίστε την με μια πετσέτα και αν η αλυσίδα σας είναι ιδιαίτερα βρώμικη, σκουριασμένη ή κολλώδης από το γράσο, ψεκάστε με κάποιο απολιπαντικό, όπως το WD40. Χρησιμοποιήστε ένα λεπτό πινέλο για να φτάσετε μεταξύ των κρίκων και μαγνήτες για να τραβήξετε τυχόν μεταλλικά ρινίσματα που ξέφυγαν. Μετά τη λίπανση,, φροντίστε να σκουπίσετε την αλυσίδα για να απομακρύνετε το υγρό και αφήστε την να στεγνώσει εντελώς πριν λιπάνετε και πάλι.
Αφού φροντίσετε την αλυσίδα μετάδοσης, είναι ώρα να προχωρήσετε στον σκελετό. Αν είστε ένας ποδηλάτης εκτός δρόμου και αδιαφορείτε για τις λάσπες, καλό είναι να πλύνετε το ποδήλατο ψεκάζοντάς το ελαφρά. Φροντίστε ώστε η ριπή νερού να μην κατευθύνεται προς τις πλήμνες, τον κάτω σωλήνα ή το σαζμάν. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει τριξίματα στο ποδήλατο και εσωτερική σκουριά. Χρησιμοποιήστε απορρυπαντικό πιάτων δημιουργώντας ελαφρύ αφρό, ξεπλύνετε πολύ καλά και «αναπηδήστε» λίγο το ποδήλατο μετά από ένα καλό στέγνωμα με πετσέτα, για να αφαιρέσετε κάθε υπόλοιπο νερού.
Μην ξεχάσετε το λιπαντικό
Μία από τις κυριότερες αιτίες προβλημάτων στο ποδήλατο είναι η έλλειψη λίπανσης. Αν δεν ελέγχετε τη λίπανση μία φορά το μήνα, τα ρουλεμάν μπορεί να τριφτούν, το μέταλλο να φθαρεί και γενικά το ποδήλατο να πάψει να λειτουργεί ομαλά. Αποφύγετε όμως να υπερ-λιπάνετε ένα ποδήλατο, γιατί θα το κάνετε μαγνήτη για τη βρωμιά και θάχετε πάλι προβλήματα. Η τέλεια λίπανση θα πρέπει μόλις να διακρίνεται: απλά να αφήνει ένα ελάχιστο ελαιώδες υπόλειμμα στο άγγιγμα του δαχτύλου.
Για ποδηλασία σε δρόμο με καλές καιρικές συνθήκες, συνιστάται για την αλυσίδα η χρήση λιπαντικού με βάση το έξτρα ξηρότητας τεφλόν. Το λιπαντικό αυτό, ενώ εφαρμόζεται υγρό, παραμένει στεγνό και δεν προσελκύει τη βρωμιά. Φυσικά, εάν πρόκειται να βρέξετε το ποδήλατο σε πιο hardcore διαδρομές, το υγρό λιπαντικό είναι αυτό που θα προσφέρει την καλύτερη προστασία της αλυσίδας σας. Βάλτε μερικές σταγόνες στο επάνω και στο κάτω μέρος όλων των κρίκων και ανεβάστε και κατεβάστε τις ταχύτητες, σκουπίζοντας με ένα πανάκι το πλεονάζον λιπαντικό. Στη συνέχεια φροντίστε τις ντίζες σας. Αν σας πιάσει μια ξαφνική μπόρα στο δρόμο, τότε το νερό της βροχής μπορεί να μπεί στο περίβλημα και να διαβρώσει τη ντίζα. Για αυτό θα πρέπει να διατηρούνται λιπασμένες. Βάλτε μερικές σταγόνες ή εφαρμόστε έναν ψεκασμό ελαφρού λιπαντικού στην περιοχή όπου η ντίζα του φρένου μπαίνει μέσα στο περίβλημα και θα είναι αρκετό.
Ελέγξτε και ρυθμίστε τα φρένα
Πριν βγείτε στο δρόμο, είναι απαραίτητος ο έλεγχος της κατάστασης των φρένων σας. Πρώτα, κοιτάξτε τα τακάκια. Εάν φτάσετε στο σημείο να παρατηρήσετε γραμμές–δείκτες φθοράς–ή μέταλλο που ξεπροβάλει μέσα από τα τακάκια, πρέπει να τα αντικαταστήσετε. Αν τα φρένα κάνουν ένα ήχο τριψίματος αφού τα ευθυγραμμίσετε, ο θόρυβος είναι σημάδι ότι τα τακάκια ακουμπούσαν υπερβολικά ψηλά ή χαμηλά, οπότε ένα τρίψιμο θα τα βοηθήσει να ακουμπήσουν στη ζάντα κανονικά. Για να διαμορφώσετε το τακάκι, χρησιμοποιήστε ατσαλόμαλλο ή πολύ λεπτό γυαλόχαρτο. Ελέγξτε και τις ζάντες, και τρίψτε οποιαδήποτε τυχόν ατέλεια υπάρχει.
Στη συνέχεια, εξετάστε τις ντίζες των φρένων σας για φθορά και αντικαταστήστε τις αν υπάρχουν σημεία με σκουριά. Η αντικατάσταση μιας ντίζας φρένου χωρίς ειδικά εργαλεία είναι ευκολότερο να γίνει από δύο άτομα–ένα άτομο για να κρατά τις δαγκάνες στη θέση τους (πιέζοντας τα τακάκια πάνω στη ζάντα), και το άλλο να τεντώνει τις ντίζες με πένσα και να τις σφίγγει με ένα Allen ή άλλο μικρό κλειδί.
Μετά την τάνυση της ντίζας του φρένου, σφίξτε τη μανέτα για να ελέγξετε για τζόγο στη γραμμή. Αν η ντίζα είναι ολοκαίνουργια, είναι πιθανό να τεντώσει λίγο και μπορεί να χρειαστεί να επαναρυθμιστεί.
Πίεση ελαστικών
Με απλά λόγια, πάντα να ελέγχετε την πίεση των ελαστικών σας. Για να το κάνετε αυτό, χρησιμοποιήστε ένα μανόμετρο και ταιριάξτε τα psi με τα συνιστώμενα νούμερα, που αναγράφονται στο πλευρικό τοίχωμα του ελαστικού. Σε γενικές γραμμές, 40- 80 psi είναι το στάνταρ για ποδήλατα βουνού. Ποδήλατα δρόμου θα πρέπει να φτάνουν το πολύ τα 120 psi. Βάλτε 5 -10 psi λίγοτερο αέρα εμπρός, επειδή το περισσότερο βάρος είναι πίσω.
Ταχύτητες, σαζμάν και τροχοί
Η επίλυση προβλημάτων και η επισκευή στα μέρη αυτά του ποδηλάτου είναι πιθανό να χρειαστεί περισσότερο από μία ώρα και να απαιτεί ειδικά εργαλεία. Για προβλήματα όπως ταχύτητες που κροταλίζουν, χαλαρά σαζμάν και μη ευθυγραμμισμένους τροχούς, το καλύτερο είναι να απευθύνεστε σε έναν τεχνίτη ή να διαβάσετε προσεκτικά το εγχειρίδιο χρήσης και να διαθέσετε τον ανάλογο χρόνο. Αν δεν ξέρετε τι πρέπει να κάνετε, μπορεί να καταστρέψετε τα ρουλεμάν με ένα παρασφιγμένο σαζμάν ή και να καταστρέψετε έναν τροχό με λανθασμένη ευθυγράμμιση στα γρανάζια.